علت زانو درد ناگهانی در سنین مختلف + خطرات زانودرد بی‌دلیل

زانودرد صرفاً می‌تواند به‌دلیل خستگی رشته‌های عصبی باشد؛ اما در صورتی که پس از مدتی تسکین نشود، احتمال ابتلا به آرتریت، نقرس و وجود عفونت وجود دارد. علت زانو درد ناگهانی به عوامل مختلفی همچون سن، و شرایط جسمانی شما بستگی دارد. با افزایش سن و فرسوده شدن مفاصل، زانو در معرض آسیب‌های بیشتری قرار می‌گیرد؛ اما فقط مختص به سالمندان نیست و جوانان بسیاری نیز این مشکل را دارند. در برخی موارد زانودرد ناگهانی یک وضعیت اورژانسی تشخیص داده می‌شود که سریعاً به جراحی نیاز دارد و در موارد دیگر، می‌تواند از وجود آسیبی جزئی یا جدی خبر دهد. بنابراین برای درمان زانودرد بی‌دلیل و ناگهانی، باید حتماً در هر سنی، به پزشک مراجعه کنید. ما در این مقاله، از علل زانودرد ناگهانی و راه‌های درمان آن نکاتی را جمع‌آوری کرده‌ایم تا شما بتوانید علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن و علت درد زانو چپ را تشخیص دهید.

آنچه در ادامه این مقاله میخوانید:

کلی‌ترین علل زانودرد ناگهانی در تمام سنین

در بین دردهای مفصلی، درد زانو نسبت به درد کمر، گردن و ... شایع‌تر است و این حاکی از پیچیدگی و حساسیت مفصل زانو می‌باشد. کشیدگی زانو، رگ‌به‌رگ شدن، پارگی رباط و ... برخی از جدی‌ترین و حادترین دلایلی است که فرد را به احساس درد شدید ناگهانی در زانو دچار می‌کند. البته، زانودرد در تمام سنین و با هر جنسیتی دلایل رایجی دارد که برخی از آن‌ها خفیف، حاد و مزمن هستند. در ادامه درباره آن‌ها توضیح می‌دهیم.

·آسیب‌دیدگی رباط صلیبی قدامی یا ACL

ورزشکاران در معرض خطر آسیب‌دیدگی رباط قدامی یا ACL قرار دارند که اغلب به‌دلیل تغییر جهت ناگهانی، توقف ناگهانی، فرود نادرست هنگام پرش، ضربه مستقیم به زانو، پیچ خوردن زانو و ... رخ می‌دهد. هنگام پارگی این رباط در جریان ورزش، اغلب صدای از جا درآمدن و پارگی رباط شنیده می‌شود که درد شدیدی را در زانو به‌همراه دارد.

·آسیب‌دیدگی رباط صلیبی خلفی یا PCL

ورزشکاران در معرض آسیب‌دیدگی رباط خلفی نیز قرار دارند. آسیب‌دیدگی این رباط معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که زانو در حالت خمیده قرار دارد و در آن حالت نیروی شدیدی به آن وارد می‌شود. افتادن به روی زانو به‌ویژه در فوتبال، اسکی، بسکتبال و ... می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی رباط PCL شود. همچنین در حالت هایپراکستنشن که زانو بیش از حد به سمت عقب کشیده شود نیز احتمال پارگی این رباط بالا است.

·•آسیب‌دیدگی رباط جانبی

رباط صلیبی جانبی (LCL) و رباط جانبی داخلی (MCL) معمولاً در صورتی آسیب می‌بینند که نیرویی ناگهانی باعث چرخیدن و پیچش بیش از حد زانو شود.

·آرتریت

آرتریت التهاب مفاصل است و منجر به احساس درد در زانو و عدم توانایی در حرکت دادن آن می‌شود. به‌طور کلی آرتریت منجر به سفتی و تورم در ناحیه می‌شود و درد را به‌همراه دارد و در سنین مختلف نیز مشاهده می‌شود. بنابراین در صورتی دردهای ناگهانی زانو، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا از عدم ابتلا به آرتریت مطمئن باشید.

·شکستگی

آسیب‌دیدگی کشکک زانو (پاتلا)، شکستگی استخوان ران، شکستگی مفصلی و ... منجر به احساس درد وحشتناکی در ناحیه زانو می‌شود و بدیهی است که درمان آن باید فوری باشد.

·پاره شدن مینیسک

مینیسک به‌عنوان یک عضو محافظ و ضربه‌گیر از مفصل‌ زانو محافظت می‌کند و در صورت آسیب‌دیدگی آن، زانو بی‌دفاع می‌ماند. همچنین پارگی خود مینیسک نیز دردهای غیر قابل تحملی را در پی دارد و باید سریعاً درمان شود.

·سندرم پاتلو فمورال یا درد کشکک ران

سالمندانی که به آرتریت مبتلا هستند به احتمال زیاد به این سندروم دچار خواهند شد. این سندروم در برخی مقاله‌های تخصصی زانوی دونده نامیده می‌شود و عمدتاً درد آن در قسمت جلویی زانو حس می‌شود. این درد در زمان بالا و پایین رفتن از پله‌ها و خم کردن زانو به اوج شدت خود می‌رسد. همچنین گاهی حتی نیز منجر می‌شود که صداهای کلیک که مانند یک قولنج بد دردناک هستند از زانو شنیده شوند.

·تاندونیت

تاندونیت یک التهاب در مفاصل است که در صورت آسیب‌دیدگی کشکک زانو نمایان می‌شود. در این صورت، راه رفتن شما دچار اختلال خواهد شد و پریدن، لگد زدن و دویدن تقریباً غیرممکن می‌شود.

·مشکلات مکانیکی

در برخی مواقع فقط تکه‌ای از استخوان شکسته می‌شود که ناشی از فرسودگی استخوان‌ها یا غضروف‌ها ناشی می‌شود. این تکه استخوان شکسته‌شده در فضای مایع مفاصل شناور می‌ماند و منجر به شل شدن بدن و ایجاد اختلال در به حرکت در آوردن مفصل می‌شود. در این صورت امکان دارد که مشکلات مکانیکی مفصلی مانند شنیده شدن صداهای کلیک‌مانند از مفصل زانو در پی باشد.

·سندرم باند ایلیوتیبیال

ایلیوتیبیال نواری است که از لگن تا پشت زانو امتداد پیدا می‌کند. در برخی مواقع این نوار ملتهب می‌شود و احساس درد را هم نیزاز لگن به زانو می‌رساند. دوندگان و دوچرخه‌سواران در معرض ابتلا به این سندروم قرار دارند.

·دررفتگی کشکک زانو

استخوانی در قسمت جلویی زانو قرار دارد و در زمانی که از جای خود خارج شود، دررفتگی کشکک زانو اتفاق می‌افتد. خیلی از افراد به‌صورت مادرزادی با این مشکل دست و پنجه می‌کردند؛ اما آن را درمان کردند و از دردهای آن رهایی پیدا کردند.

·ساییدگی مفصل زانو یا آرتروز زانو

در زانوی شما غضروفی وجود دارد که از مفاصل محافظت می‌کند. زمانی که این غضروف شکسته می‌شود، استخوان‌ها با هم تماس پیدا می‌کنند و همدیگر را دچار ساییدگی، التهاب و تورم می‌کنند. کاملاً قابل تصور است که این نوع آرتروز تا چه حد می‌تواند دردناک باشد و درمان فوری آن چه‌قدر حیاتی است!

·آرتریت پسوریاتیک

آرتریت پسوریاتیک یک بیماری خودایمنی است و منجر به ملتهب شدن مفاصل می‌شود. آرتریت پسوریاتیک در زانو احساس درد، حساسیت شدید، تورم، سفتی و کاهش دامنه حرکتی را به‌دنبال دارد. همچنین احتمال دارد که در ناحیه زانو احساس خارش داشته باشید و لکه‌های قرمز روی پوست زانو مشاهده کنید.

·لوپوس

لوپوس یک بیماری خودایمنی مزمن است و در صورت ابتلا به آن، سیستم ایمنی بدن به آسیب زدن به بافت‌ها و اندام‌ها وادار می‌شود. این بیماری التهاب در تمام بدن از جمله مفاصل، پوست، کلیه و ... را به‌دنبال دارد.

·نقرس

نقرس یک بیماری عفونی دیگر است که مفاصل را درگیر می‌کند. این بیماری در یک مدت مشخص یک مفصل را درگیر می‌کند و پس از وارد کردن آسیب کافی به آن، پیشرفت می‌کند و به‌سراغ دیگر مفاصل بدن می‌رود. نقرس باعث ایجاد تورم و حساسیت نیز می‌شود. این بیماری در بین مردان شایع‌تر است و معمولاً از انگشتان پا آسیب‌های خود را به بدن شروع می‌کند.

·ژنتیک

تحقیقات نشان داده‌اد که بسیاری از بیماری‌های ارتوپدی بی‌دلیل مبتلا به دردهای مفصلی، آرتروز و روماتیسم مانند زانودرد می‌شوند. بنابراین زانو درد ناگهانی شما می‌تواند به‌دلیل آرتروز باشد که به‌طور ژنتیکی به شما انتقال پیدا کرده است.

·روماتیسم مفصلی

 آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی یک بیماری التهابی خود ایمنی است که احتمالاً ناشی از ژنتیک است. در آرتریت روماتوئید معمولاً مفاصل دو زانو را تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در اثر این بیماری، حرکت دادن زانو دشوار و دردناک می‌شود. علائم ابتلا آن شامل درد مفاصل، تورم و سفتی مفاصل به‌ویژه بعد از بیدار شدن و نشستن‌های طولانی‌مدت است.

درمان فوری زانو درد ناگهانی در چه زمانی حیاتی است؟

همان‌‌طور که گفته شد، زانودرد در صورت پیاده‌روی، ایستادن، نشستن طولانی‌مدت و فعالیت‌های سنگین طبیعی است و نشانه این است که رشته‌های عصبی و مفاصل نیاز دارند تا مدتی را به استراحت کامل بگذرانند. تنها در صورتی مراجعه به پزشک ضروری است که این درد دلیل مشخصی نداشته باشد. برای مثال، بسیاری از افراد بعد از بیدار شدن درد شدیدی را در ناحیه زانو و زان تجربه می‌کردند و خیال می‌کردند که دلیل آن فقط خوابیدن در حالت غلط است؛ اما دلیل درد در زانو، در اصل وجود آسیبی جزئی در مفصل بود که پس از غفلت جدی‌تر و شدیدتر شد. بنابراین تنها پزشک می‌تواند دلیل قطعی زانودرد را با توجه به شرایط جسمانی، فعالیت و سن شما تشخیص دهد.

اگر سال‌ها از اولین باری که بی‌دلیل در زانوی خود احساس درد مداوم کردید گذشته است، همین حالا هم امکان دارد برای مراجعه به پزشک دیر شده باشد. اما اگر چند روز است که این احساس را دارید، هنوز می‌توانید پیش از مراجعه به پزشک به‌طور موقت درد را با استفاده از روش‌هایی همچون، استفاده از زانوبند، استراحت، دارودرمانی و ... تسکین دهید؛ اما تشخیص دقیق فقط از دست یک پزشک متخصص برمی‌آید. اگر در صورت امتحان کردن چندین روش درمان خانگی و استراحت طولانی، هنوز احساس درد در زانو کاهش پیدا نکرده است، باید همین الان یک نوبت ویزیت با پزشک رزرو کنید.

در ادامه می‌نویسیم که زانودرد در چه مواقعی خطرناک است و نیاز فوری به تشخیص پزشک دارد:

• اگر چندین هفته متوالی دارید درد را تحمل می‌کنید
• اگر زانو به‌طور ناگهانی و بی‌دلیل ورم کند (احتمال پارگی رباط)
• اگر دردی غیر قابل تحمل را تحمل می‌کنید که روزبه‌روز بیشتر می‌شود (احتمال شکستگی)
• اگر دامنه حرکتی کاهش پیدا کرده است و حرکت دادن ساده نیز با درد همراه است
• اگر با کوچک‌ترین لمس و تکانی زانودرد را احساس می‌کنید
• قفل شدن زانو و ناتوانی در صاف کردن پا
• اگر از زانوی خود صداهای غیرطبیعی مانند کلیک یا تق تق شنیده می‌شود (آسیب‌دیدگی مینیسک)
• اگر در زانوی خود احساس بی‌ثباتی می‌کنید (احتمال آسیب به رباط)
• اگر نمی‌توانید روی زانوی خود تکیه دهید و توانایی تحمل وزن بدن را ندارید (مراجعه فوری به پزشک)
• اگر درد شبانه‌ای در زانو را تحمل می‌کنید که خوابیدن را غیرممکن می‌کند
• اگر همراه با درد پوست قرمز می‌شود و در مفصل زانو احساس گرما می‌کنید (احتمال عفونت و التهاب زانو)

علت زانو درد ناگهانی در هر گروه سنی و هر جنسیت چیست؟

احساس درد در زانو یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که تمام افراد با هر شغل و فعالیتی را درگیر می‌کند؛ اما اغلب دلایل مشخصی مانند خستگی بعد از پیاده‌روی طولانی‌مدت دارد. به همین خاطر است که تاکید می‌کنیم اگر درد زانو را به‌شکل دائمی و بی‌دلیل تجربه می‌کنید، باید به‌دنبال فهمیدن دلیل آن باشید؛ چرا که احتمالات خطرناکی مانند آسیب‌دیدگی رباط‌ها، شکستگی استخوان‌ها و ... وجود دارد و اگر سریعاً درمان نشود، شما را از یک عمر از راه رفتن معمولی محروم می‌کند. ابتدا، برای فهمیدن دلیل احساس درد زانوتان باید گروه سنی‌تان را مشخص کنید و سپس با توجه به نوع فعالیت‌تان برای درمان آن توسط یک متخصص اقدام کنید. در ادامه علل زانو درد ناگهانی در جنسیت‌ها و گروه‌های سنی مختلف نوشته شده است.

زانودرد ناگهانی در زنان جوان تا 50  سال

ساختار بدنی زنان بیشتر از مردان مستعد دچار شدن به دردهای مفصلی بادلیل یا بی‌دلیل مانند زانودرد است. علاوه بر ساختار بدنی، هورمون‌ها نیز دردهایی را ایجاد می‌کنند که پاها و زانوها نیز سرایت می‌کند. همچنین در دوران بارداری، یکی از آزاردهنده‌ترین علائم زانودرد است که به سبب تغییر در وزن و شکل بدن رخ می‌دهد. علاوه بر افزایش وزن در دوران بارداری، مفاصل بدن زنان در این دوره 9 ماهه آسیب‌پذیر و نرم می‌شود و احتمال کوچک‌ترین آسیبی به مفصل زانو وجود دارد. البته زانودرد ناگهانی و بی‌دلیل در زنان دلایل دیگری جز بارداری و هورمون‌ها دارد که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم:

• اضافه وزن و چاقی
• افزایش سن
• آرتروز زانو
• پوکی استخوان
• آسیب‌دیدگی مینیسک زانو
• نرم شدن کشکک زانو

زانو درد ناگهانی در جوانان

تحمل وزن بدن در تمام اوقاتی که می‌ایستید، برعهده زانوهایتان است. به همین دلیل، لازم است که مفصل زانو از استحکام و پیچیدگی زیادی برخوردار باشد. اگر به مفصل زانو بیش از حد یا به‌طرز اشتباهی فشار وارد شود، به‌راحتی آسیب می‌بیند و دردهای ناگهانی و شدیدی را در پی می‌آورد. دردهای مفصلی از جمله درد زانو، هم از طریق تحرک و فعالیت زیاد و هم از طریق بی‌تحرکی رخ می‌دهد. امروزه جوانان بسیاری در شغل‌هایی فعالیت دارند که آن‌ها را از فرصت تحرک و فعالیت‌های ورزشی محروم می‌کند؛ به همین دلیل کم‌کم زانودرد مفرط در بین جوانان نیز شیوع پیدا می‌کند. در ادامه برخی از اصلی‌ترین دلایل درد زانو در جوانان نوشته شده‌اند:

• آسیب‌دیدگی مفصل زانو
• شکستگی استخوان زانو
• تورم و گرم شدن مفصل زانو
• عدم توانایی حرکت مفصل
• تاندونیت زانو
• نرمی کشکک زانو
• آرتریت روماتوئید زانو
• کشیدگی و پارگی رباط صلیبی

زانودرد ناگهانی در سالمندان

زانودرد در سالمندان اغلب بی‌دلیل نیست و خبر از یک بیماری زمینه‌ای می‌دهد. احساس درد در پا و زانو از شایع‌ترین دردهایی است که سالمندان به آن دچار می‌شوند. سالمندان باید همواره تحت نظر پزشک باشند؛ چرا که بدن آن‌ها در گذر سال‌ها ضعیف شده است و مقاومت خود را در برابر عوامل بیماری‌زا از دست داده است. بنابراین ممکن است درد زانو دلایلی داشته باشد که فقط یک پزشک متخصص در ردیابی آن می‌تواند کمک‌تان کند. در ادامه برخی از اصلی‌ترین علل زانودرد ناگهانی در سالمندان مشخص شده‌اند:

• آرتروز یا ساییدگی مفصل زانو
• بورسیت زانو
• ضعیف شدن عضلات اطراف مفصل زانو
• جابه‌جایی استخوان زانو
• آسیب دیدگی مینیسک زانو
• نقرس
• پیچ خوردگی زانو

زانودرد ناگهانی در کودکان

کودکان در تمام اوقات در حال رشد هستند و استخوان‌ها، تاندون‌ها و مفاصل همواره در حال تغییر هستند. در بسیاری از موارد، رشد تاندون‌ها و استخوان‌ها با درد جزئی همراه است که در نواحی ران، ساق و زانوها حس می‌شود. البته، نباید هر دردی را به حساب این رشد طبیعی گذاشت و در صورت تداوم درد باید به پزشک مراجعه کرد و دلیل آن را جویا شد. در ادامه اساسی‌ترین علل زانودرد بی‌دلیل در کودکان نوشته شده‌اند:

• عفونت باکتریایی مفصل زانو یا آرتریت سپتیک زانو
• آرتریت کودکان
• بیماری ازگود اشلاتر
• آسیب دیدن مفاصل و عصب‌های پا در هنگام بازی
• رشد بیش از حد استخوان‌ها

چگونه میتوان از زانو درد ناگهانی جلوگیری کرد؟

دردهای ناگهانی زانو دلایلی دارند که فقط توسط پزشک به‌صورت قطعی تشخیص داده می‌شوند. تنها راه رفع این درد، درمان بیماری‌ها و اختلالاتی است که منشا درد هستند. با این حال، توصیه‌های زیر ممکن است در هنگام احساس درد، از تشدید آسیب به مفاصل و زوال آن‌ها جلوگیری کند:

• تغذیه سالم و پیشگیری از چاقی:  یکی از بهترین روش های جلوگیری از زانو درد و کمکی برای تشخیص علت زانو درد ناگهانی، حفظ وزن سالم است. هر کیلوگرم وزن اضافی فشار مضاعفی بر مفاصل وارد می‌کند و خطر آسیب و آرتروز را افزایش می دهد
• از حرکات ورزشی غافل نباشید: مطمئن شوید که تکنیک‌ها و الگوهای حرکتی که در ورزش یا فعالیت خود استفاده می‌کنید در تسکین درد زانو موثر هستند

درد ناگهانی زانو در چه شرایطی تشدید می‌شود؟

به طور کلی موارد زیر احتمال ایجاد و تشدید این درد را افزایش می‌دهند:

• افزایش ناگهانی سطح فعالیت می‌تواند فشار بیش از حد به بدن وارد کند
• ضعیف بودن عضلات لگن که می تواند منجر به راه رفتن ناهموار و مشکلات زانو شو
• سفت بودن عضلات همسترینگ و نوار ایلیوتیبیال می‌تواند توانایی بدن را برای بازیابی پس از تمرینات ورزشی محدود کند‌
• نداشتن تعادل
• پوشیدن کفش های نامناسب یا فرسوده
• اضافه وزن یا چاقی

سخن پایانی

درد زانو مشکل بسیار شایعی است که افراد در هر سنی آن را تجربه می‌کنند. بسیاری از دردهای جزئی زانو خود به خود پس از استراحت کافی برطرف می‌شوند. اما علت زانو درد ناگهانی ممکن است در نتیجه آسیب‌هایی، مثل پاره شدن رباط یا آسیب‌دیدگی غضروف ایجاد شود. بیماری‌هایی از جمله آرتریت ، نقرس و عفونت ها نیز می‌توانند باعث درد زانو شوند. درمان‌های خانگی و تخصصی می‌توانند به تسکین درد کمک کنند. ولی اگر شما به‌طور ناگهانی و شدید دچار درد زانو می‌شوید، مخصوصا اگر بعد از آسیب ورزشی ضربه ایجاد شده است، باید آن را جدی بگیرید و در اولین وقت برای جلوگیری از عوارض دائمی عصبی حرکتی به یک ارتوپد باتجربه و متخصص زانو مراجعه کنید.

برای تشخیص علت درد زانو چپ یا راست، در اسرع وقت به پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا شما را معاینه کند. این کار از تشدید درد جلوگیری می‌کند و به شما کمک می‌کند تا از درمان‌های پرهزینه مانند جراحی با دوره‌های بهبود طولانی‌تر رهایی پیدا کنید.