معمولا تشخیص گرفتن رگ سیاتیک توسط پزشکان ارتوپد انجام می‌شود. شاید این سوال در ذهنتان به‌وجود آمده باشد که اصلا چرا باید گرفتگی عصب سیاتیک تشخیص داده شود که در پاسخ باید گفت زیرا با تشخیص دقیق و به موقع گرفتگی عصب سیاتیک، می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر پیشگیری کرد و پروسه درمان را هرچه سریع‌تر آغاز نمود. برای تشخیص گرفتن عصب سیاتیک، فرد بیمار باید مراحلی را طی کند که شامل موارد زیر می‌شود.
1. بررسی سوابق پزشکی
معمولا متخصصین ارتوپد در اولین قدم، اقدام به بررسی سوابق پزشکی فرد مراجعه کننده می‌کنند. در این مرحله متخصص مربوطه راجع به علائم و نشانه‌ها، مدت زمان بیماری و شدت آن صحبت کرده و داروهای مصرفی توسط بیمار، سوابق بیماری‌های قبلی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
2. بررسی وضعیت جسمانی
در گام دوم متخصصین ارتوپد وضعیت جسمانی فرد را به‌طور دقیق و کامل بررسی خواهند کرد. این موارد شامل بررسی کمر، باسن، ران و تمامی بخش‌های پا است. پزشک سعی می‌کند نقاطی که دچار ورم شده و یا به لمس حساس شده‌اند را بررسی کرده و همین‌طور قوام عضلات پایین تنه در این مرحله ارزیابی خواهد شد.
3. استفاده از روش تصویربرداری
روش‌های تصویربرداری برای تشخیص گرفتن رگ سیاتیک جزو روش‌های مرسوم هستند که با استفاده از ایکس ری، سی‌تی اسکن، ام آر آی، آندوسکوپی و یا می گرافی انجام خواهد گرفت. روش‌های تصویربرداری محل گرفتگی و شدت گرفتگی عصب سیاتیک را نشان خواهند داد.
4. تست‌های عصب شناسی
یک روش تشخیصی دیگری برای گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ وجود دارد که در آن پزشک سعی می‌کند برای ارزیابی دقیق عملکرد عصبی، از تست‌های عصب شناسی استفاده کند. تست‌های عصب شناسی شامل آزم نخ‌های مختلفی است از جمله آزم نخ‌های اختلال حسی، آزمون‌های قدرت عضلانی و یا آزمون رفلاکس عصبی.
بهتر است بدانید که نحوه تشخیص گرفتن رگ سیاتیک تنها به موارد ذکر شده خلاصه نمی‌شود بلکه در برخی مواقع پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار سعی می‌کند از روش‌های تشخیصی دیگری نیز استفاده کند. تست‌های تشخیصی خاصی همچون آنژیوگرافی و مواردی از این قبیل برای مشکلات مرتبط با گرفتن عصب سیاتیک نیاز است که متخصصین این حوزه از آن استفاده می‌کنند. در کل تمامی روش‌های تشخیصی به منظور آغاز پروسه درمان مطابق با نوع مشکل انجام گرفته و گاهی تنها از یک روش خاص برای این کار استفاده شده و گاهی هم پزشک از ترکیب چند روش تشخیصی استفاده خواهد نمود.
روش‌های طبیعی درمان گرفتگی عصب سیاتیک اگرچه تنها راه درمانی در این زمینه نیست اما قطعا جزء بهترین و کم‌عارضه‌ترین راه‌های درمانی هستند که در شرایط مختلف می‌توان از آن استفاده نمود البته به شرطی که وضعیت بیماری در شرایط خفیف باشد در غیر این صورت باید از درمان‌های نوین پزشکی استفاده شود. معمولا زمانی که عصب سیاتیک دچار آسیب‌های فیزیکی شده باشد، شما نباید راه‌ها طبیعی درمانی را انتخاب کنید و بهترین کار مراجعه فوری به پزشک است. در کل اگر پزشکتان به شما توصیه کرده که از روش‌های طبیعی درمانی استفاده کنید و یا گرفتگی عصب سیاتیک مشکل جدی برای شما ایجاد نکرده، از روش‌های زیر استفاده کنید.
● فعالیت‌های خود را محدود کرده و استراحت کنید
اولین اقدام پس از بروز مشکلات سیاتیکی، کاهش فعالیت‌هاست. علی‌الخصوص فعالیت‌هایی که ناحیه پایین تنه بدن را درگیر می‌کند. زمانی که مشکلات عصب سیاتیکی برایتان به‌وجود آمده، سعی کنید استراحت کافی داشته باشید و از هر کاری که باعث فشار بر روی پا، کمر و عصب سیاتیک می‌شود خودداری کنید.
● از کمپرس سرد استفاده کنید
استفاده کردن از کمپرس سرد از جمله راه‌های طبیعی درمان گرفتگی و مشکلات سیاتیک است و به این منظور شما باید پک یخ و یا کمپس سرد را به‌طور غیر مستقیم بر روی محل درد قرار دهید. کمپرس سرد باید حداقل به مدت 20 دقیقه بر روی محل مورد نظر قرار گرفته و حداقل روزی یک یا چند بار تکرار شود.
● از روش‌های گرمایی استفاده کنید
به همان اندازه که روش سرما درمانی در خانه می‌تواند باعث کاهش مشکلات عصب سیاتیک شود، استفاده از روش‌های گرمایی نیز باعث گشاد شدن عروق خونی و همچنین کاهش فشار بر روی عصب سیاتیک می‌شود و به این منظور شما می‌توانید با آب گرم حمام کنید.
● ورزش‌های مخصوص انجام دهید
گاهی در زمان گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ، پزشک توصیه به انجام برخی ورزش‌ها در منزل به‌منظور تقویت عضلات پشتی و شکمی می‌کند که با انجام دادن آن‌ها، انعطاف‌پذیری عضلات بهتر شدت و از شدت درد و ناراحتی کاسته می‌شود. برای این کار شما قادر به انجام ورزش‌هایی همچون پیلاتس، یوگا، تمرینات کششی و استقامتی هستید.
● از روش ماساژ استفاده کنید
ماساژ دادن جزو گزینه‌های درمانی طبیعی و عالی در درمان گرفتگی رگ سیاتیک است که انجام دادن آن هم باعث آرام شدن عضلات می‌شود و هم فشار روی عصب سیاتیک برداشته خواهد شد. بهتر است ماساژ را با استفاده از روغن‌های طبیعی برای رفع گرفتگی عصب سیاتیک و مشکلات مشابه انجام دهید.
● تغذیه سالمی داشته باشید
با مصرف منظم غذاهای سالم و مقوی هم می‌توان از بروز مشکلات سیاتیکی جلوگیری کرد و هم برای درمان گرفتگی عصب سیاتیک استفاده نمود. غذاهای سالم از التهابات سیاتیکی کاسته و کمک زیادی به تسکین درد می‌کنند که شما می‌توانید از غذاهایی همچون آجیل‌ها، روغن‌های گیاهی سالم، میوه و سبزی و مواردی از این قبیل استفاده کنید.
لازم به ذکر است که راه‌های طبیعی درمان گرفتن عصب سیاتیک تنها محدود به موارد ذکر شده نیست بلکه شما قادر به استفاده از روش‌های دیگری همچون طب سوزنی تحت نظر متخصصین باتجربه، مصرف انواع مکمل‌های گیاهی و مواردی از این قبیل هستید. برای طی شدن پروسه درمانی در گرفتگی رگ سیاتیک، بهتر است کنترل کاملی بر روی استرس خود داشته باشید و از روش‌های تنفس عمیق، مدیتیشن و تمرینات آرام‌بخش استفاده کنید. اگر در طول دوره درمان طبیعی گرفتگی عصب سیاتیک دچار ضعف عضلانی، درد شدید، مشکلات حرکتی، بی‌حسی و عدم کنترل مدفوع شدید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
به جز درمان‌های طبیعی که شما در شرایط خفیف بیماری‌های سیاتیک می‌توانید از آن بهره ببرید، درمان‌های پزشکی نیز در شرایطی سیاتیک متوسط و حاد می‌تواند کمک کننده باشد. زمانی که شما به هر طریقی و با استفاده از روش‌های طبیعی درمان نتیجه مثبتی در رفع گرفتگی عصب سیاتیک نگرفته باشید، باید از درمان‌های پزشکی استفاده کنید که شامل مصرف انواع داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی است. داروهایی همچون ناپروکسن، ایبوپروفن و مسکن‌های دیگر کمک شایانی در کاهش درد و التهاب که ریشه آن به گرفتگی عصب سیاتیک مربوط می‌شود به ما می‌کنند که تحت نظر پزشک باید مصرف شوند.
روش درمانی پزشکی دیگری که معمولا برای گرفتگی رگ سیاتیک استفاده می‌شود، تزریق استروئید است. تزریق‌های استروئیدی دقیقا در محل درد انجام خواهد گرفت که شامل داروهای ضدالتهابی در صورت التهاب و یا داروهای دیگری همچون پردنیزولون است که فشار سیاتیک را کاهش خواهد داد. در کنار روش‌های دارویی و تزریقی، بیماران مبتلا به مشکلات سیاتیک قادر به استفاده از روش فیزیوتراپی نیز هستند. جلسات فیزیوتراپی شامل انجام دادن برخی تمرینات مخصوص پایین تنه است که شامل ماساژ، کشش عضلانی، تمرینات تقویتی، تمرینات اصلاحی، کششی و… می‌شود که تماماً علائم سیاتیک را بهبود خواهند بخشید.
از دیگر روش‌های پزشکی مصرف کورتیکواستروئیدهای خوراکی است که گاهی توسط متخصصین تجویز خواهد شد و برای تسکین و درد و التهاب طی مدت زمان مشخص باید مصرف شود. چنانچه با انجام دادن تمامی روش‌های پزشکی، هیچ نتیجه مثبتی در کاهش علائم سیاتیک رخ ندهد، پزشک توصیه به انجام عمل جراحی خواهد نمود. جراحی می‌تواند در محلی که گرفتگی عصب سیاتیک در آن بخش رخ داده و به‌منظور برطرف سازی فشار و گرفتگی رگ انجام گیرد که شامل جراحی‌های لامینکتومی، دیسککتومی و مواردی از این قبیل است.
بهتر است بدانید که گرفتگی عصب سیاتیک با شدت مختلفی ممکن است برای افراد رخ دهد که در برخی مواقع خطرناک است و اقدامات درمانی باید سریعا انجام گیرد. یکی از عوامل خطر در این زمینه سن است. معمولا افرادی که در سنین بالاتر دچار گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ می‌شوند، باید این مشکل را جدی گرفته و به خاطر استخوان‌ها و بافت‌های ضعیف‌تری که دارند، سریعا اقدامات پزشکی را انجام دهند. مورد دیگر به ضربه‌های مستقیم و صدماتی مرتبط می‌شود که گاهی بر اثر سقوط و یا تصادف برای افراد رخ خواهد داد و موجب آسیب جدی به عصب سیاتیک می‌شود که در چنین شرایطی نیز اقدامات سریع پزشکی باید در اولویت قرار گیرد.
از دیگر عوامل خطر برای گرفتگی عصب سیاتیک، بیماری‌های مختلفی هستند که موجب این اتفاق و بیماری شده‌اند. از انواع تومور گرفته تا گرفتگی کانال نخاعی، التهاب مفاصل یا آرتریت روماتوئید، آسیب‌های جدی استخوانی، سنگ کلیه و مواردی از این قبیل همگی در بروز گرفتگی رگ سیاتیک نقش داشته و باید سریعا درمان شوند تا شاهد مشکلات جدی عصب سیاتیک نباشیم. مورد دیگری که گاهی در گرفتگی عصب سیاتیک نقش دارد، عوامل ژنتیکی و زیستی است که گاهی خطرناک می‌باشد و باید در همان مراحل اولیه مورد درمان قرار گیرد. در برخی از موارد افراد با فعالیت‌های فیزیکی نامناسب و حرکاتی که انجام می‌دهند، شاهد آسیب‌های جدی به عصب سیاتیک می‌شوند که این مورد نیز جزو عوامل خطر می‌باشد و باید اقدامات درمانی سریع برای بهبودی آن انجام گیرد.
متخصصین ارتوپد معمولا در شرایط حاد گرفتگی رگ سیاتیک و زمانی که روش‌های تزریقی، دارویی و یا راه‌های طبیعی درمان نتیجه مثبتی نداشته باشد، جراحی را توصیه می‌کنند که به منظور رفع گرفتگی عصب سیاتیک انجام خواهد گرفت. معمولا در موارد حاد، افرادی که تجربه گرفتگی رگ سیاتیک دارند، نه تنها قادر به انجام فعالیت‌های عادی روزانه خود نیستند بلکه تجربه درد شدیدی خواهند داشت که در هنگام نوشتن، برخواستن و یا خم شدن افزایش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی فرد با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های تصویربرداری، پزشک در رابطه با جراحی عصب سیاتیک تصمیم گیری خواهد کرد که شامل چند نوع جراحی می‌شود.
از روش‌های متداول جراحی رگ سیاتیک می‌توان به لامینکتومی اشاره داشت. در این روش جراحی، پزشک بخشی از استخوان ستون فقرات که روی عصب سیاتیک قرار گرفته را برمی‌دارد تا فضای بیشتری برای عصب ایجاد شود. روش جراحی دیگر در این زمینه میکرو لامینکتومی نام داد که با کمک گرفتن از برخی تجهیزات میکروسکوپی انجام خواهد گرفت. در این روش جراحی، اطراف عصب سیاتیک برش کمتری خواهد داشت و بیمار سریع‌تر دوره بهبودی را طی خواهد نمود. شایان ذکر است که هر کدام از روش‌های جراحی ذکر شده مزایا و مخاطراتی دارند که قبل از انجام دادن آن باید از پزشک بخواهید شما را در این زمینه آگاه کند.
فیزیوتراپی توصیه‌ای عالی از جانب پزشکان برای رفع درد و مشکلات دیگر سیاتیک است که بهتر است تحت نظر پزشکان فیزیوتراپیست انجام گیرد. در مواردی که گرفتگی عصب سیاتیک در شرایط شدیدی نباشد، شما می‌توانید در منزل از تمرینات خاص در این زمینه استفاده کنید. مجموعه تمرینات فیزیوتراپی برای برطرف سازی گرفتگی رگ سیاتیک معمولا بخش پایین تنه را در بر گرفته و شامل تمرینات کششی، انعطاف‌پذیری و مواردی از این قبیل است. نکته مهمی که در این‌جا باید یادآور شویم این است که شما هرگز نباید به شکل خودسرانه اقدام به انجام تمریناتی برای برطرف سازی گرفتگی عصب سیاتیک انجام دهید زیرا در برخی مواقع شرایط به‌وجود آمده حادتر می‌شود و روند درمانی نیز پیچیده خواهد شد بنابراین قبل از انجام هرگونه تمرین فیزیوتراپی، با متخصصین این حوزه صحبت کنید.
برای اثرگذاری بهتر حرکات فیزیوتراپی، بهتر است به همراه این روش درمانی، از روش‌هایی همچون ماساژ ناحیه مورد نظر با روغن طبیعی ، استفاده از سرما و گرما و مواردی از این قبیل نیز استفاده شود تا ما شاهد بهبودی سریع‌تری در این زمینه باشیم. تفاوتی ندارد در چه سن و سالی باشید، اگر پزشک شما این تشخیص را داده باشد که جهت رفع گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ، از روش فیزیوتراپی استفاده کنید، بهتر است این روش درمانی را دنبال کنید و تنها در شرایطی آن را متوقف کنید که هنگام تمرین دچار درد می‌شوید. هر گونه تمرین ورزشی برای مشکلات سیاتیکی باید بدون درد انجام گرفته و بهتر است از تمرینات سبک در این زمینه استفاده کنید.
شاید فکر کنید تغذیه نقش آنچنان مهمی در کاهش گرفتگی رگ سیاتیک در پای چپ ندارد اما واقعیت چیز دیگری است. تجربه نشان داده افرادی که از مواد غذایی غنی از ویتامین و مواد مغذی استفاده می‌کنند، کمتر دچار مشکلات سیاتیکی شده و یا حتی زمان گرفتگی سیاتیک و برای بهبودی وضعیت بیماری نیز نقش مهمی در تسریع بهبودی دارد. برای آن‌که در آینده دچار مشکلات مربوط به سیاتیک نشوید، به‌جای غذاهای فست فودی، غذاهایی با چربی ناسالم، مواد قندی و نمک، از غذاهای سالم استفاده کنید. برای مثال شما می‌توانید از انواع سبزی و میوه، گوشت ماهی و سایر غذاهای طبیعی مصرف کنید تا پروسه درمان گرفتگی عصب سیاتیک به خوبی طی شود.
تغذیه سالم نه تنها کمک زیادی به پیشگیری و درمان مشکلات سیاتیکی به افراد می‌کند بلکه عملکرد کلی جسمی را بهبود خواهد بخشید. غذاهایی همچون ماهی سالمون، روغن زیتون، سیر و پیاز و گیاهان گلخانه‌ای جزو محصولات ضدالتهابی شناخته می‌شوند. به جز همه این‌ها، شما می‌توانید غذاهایی که حاوی کرفس، زنجبیل، رزماری و زردچوبه هستند نیز مصرف کرده تا از التهابات سیاتیک کاسته شود. فرآورده‌های شیری کم چرب، تخم مرغ، غذاهایی با ویتامین B12 و مصرف آب زیاد نیز از گزینه‌های توصیه شده از جانب پزشکان است که باید به آن توجه شود. در برخی موارد، پزشک ارتوپد ممکن است شما را به متخصص تغذیه ارجاع دهد تا از این طریق بهترین روند درمانی را در پیش بگیرید.
برای این‌که از گرفتگی رگ سیاتیک در پای چپ جلوگیری به عمل آید، باید برخی نکات را رعایت کنید. افرادی که به حفظ قوام عضلات پشتی و شکمی اهمیت می‌دهند و همواره از تمرینات مخصوص برای تقویت عضلات شکمی و پشت استفاده می‌کنند، کمتر دچار مشکلات سیاتیکی می‌شوند. شما نیز سعی کنید همواره تمرینات فیزیوتراپی را در اولویت قرار دهید. مورد دیگر به حفظ وزن سالم مرتبط می‌شود. از آن‌جایی که افزایش وزن موجب فشار زیاد به کمر و عصب سیاتیک می‌شود، شما همواره باید وزن سالم خود را حفظ کرده و همچنین در نگهداری صحیح وضعیت بدن کوشا باشید. برای مثال در هنگام انجام فعالیت‌های روزانه یا نشدن و برخاستن، از تکیه‌گاه استفاده کرده و یا کارهای سنگین انجام ندهید تا عصب سیاتیک دچار گرفتگی نشود.
مورد دیگر در رابطه با جلوگیری از گرفتگی رگ سیاتیک به PH بدن مربوط می‌شود. برای این کار یعنی حفظ تعادل PH بهتر است غذاهایی با منبع پروتئینی، آب، میوه و سبزی تازه مصرف کنید. به جز همه این‌ها، شما باید تمرینات انعطاف‌پذیری انجام دهید، استراحت کامل داشته باشید، آرامش خود را حفظ و استرس را کنترل کنید، از ورزش‌هایی که نیاز به پرش، دویدن و بالا و پایین رفتن دارند خودداری کرده و از انجام هر کاری که باعث فشار بیشتر بر روی عصب سیاتیک می‌شود خودداری کنید تا شاهد بروز گرفتگی عصب سیاتیک و مشکلات بعدی آن نباشیم.
در رابطه با این‌که زمان بروز سیاتیک باید به پزشک مراجعه شود یا نه باید گفت همه چیز بستگی به شدت درد و مشکلاتی دارد که فرد آن را تجربه می‌کند. در کل بهترین اقدام حتی در صورت مشکلات خفیف سیاتیکی، مراجعه به متخصصین این حوزه برای ارزیابی دقیق و جلوگیری از مشکلات بعدی است مخصوصا اگر علائم ناخوشایندی دارید. اگر احساس درد شدیدی می‌کنید به گونه‌ای که تحمل آن برایتان سخت است و امور عادی روزانه شما را دچار مشکل کرده، این‌جاست که مراجعه به پزشک جزو ضروریات است و باید جدی گرفته شود.
اگر احساس می‌کنید دچار گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ شده‌اید، و به جز درد، قدرت کنترل حرکتی ندارید، نمی‌توانید ادرار و مدفوع خود را نگه دارید، حالت استفراغ و تهوع دارید، محل مورد نظر دچار تورم شده، احساس گرمی در پاها و یا محل دردناک می‌کنید، ناحیه‌ای که دچار گرفتگی رگ سیاتیک شده، به رنگ قرمز است می‌بایست سریعا به پزشک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر در این زمینه جلوگیری شود. به جز تمامی این موارد، اگر آسیب‌های فیزیکی بر اثر تصادفات و یا سقوط منجر به درد و مشکلات سیاتیک شده نیز بهتر است نزد پزشک متخصص بروید.
مشکل گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ ممکن است برای برخی از افراد مخصوصا کسانی که به واسطه شغل خود امور سنگین انجام می‌دهند و یا برای مدت طولانی پشت میز می‌نشینند اتفاق بیفتد که در چنین شرایطی بهتر است مراجعه به متخصص ارتوپد را جزو اولویت‌های خود قرار دهند چرا که در غیر این صورت ممکن است در آینده درد شدیدتری را تجربه کرده و یا دچار مشکلات حرکتی شوند.
ما در این مطلب علائمی که در گرفتگی عصب سیاتیک رخ می‌دهد، نحوه تشخیص گرفتن رگ سیاتیک توسط متخصصین، راه طبیعی درمان گرفتگی رگ سیاتیک، درمان‌های پزشکی برای درمان گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ، عوامل خطر برای گرفتگی رگ سیاتیک پای چپ در بین افراد، انجام جراحی در موارد شدید گرفتگی عصب سیاتیک، فیزیوتراپی و برخی تمرینات برای رفع گرفتگی رگ سیاتیک، نقش تغذیه در کاهش و رفع گرفتگی عصب سیاتیک، روش‌هایی برای جلوگیری از گرفتگی رگ سیاتیک در پاها و زمان مراجعه به پزشک را برایتان توضیح دادیم و امیدواریم برایتان سودمند بوده باشد.