بی‌حسی پا

عوامل مختلفی باعث بی‌حسی پا می‌شوند. چنانچه بی‌حسی پا به مدت طولانی و برای هفته‌های متمادی و متناوب ادامه داشته باشد، موضوع جدی است و حتما باید توسط متخصص بررسی شود، مثلاً عدم درمان بی‌حسی پای فرد دیابتی می‌تواند منجر به قطع پا و بی‌حسی ناشی از دیسک می‌تواند منجر به فلج دائمی و افتادگی مچ پا ‌شود. در آسیب‌های عصبی اگر به هر علتی منشاء بی‌حسی مشخص نشود می‌تواند منجر به آسیب‌های پایداری گردد که عوارض جدی در پی خواهد داشت و کیفیت زندگی فرد را دچار اختلال کرده و منجر به از دست رفتن عضو می‌شود. در ادامه با بررسی جامع این موضوع به شما می‌گوییم که برای بی حسی پا به چه دکتری مراجعه کنید.

بی‌حسی پا

فردی ممکن است در ساق پا و مچ پاهای خود احساس بی‌حسی کند، علت این بی‌حسی می‌تواند در اثر نشستن در موقعیت نامناسب و وارد آمدن فشار بیش از حد روی اعصاب و یا کاهش جریان خون باشد. با این حال، بی‌حسی طولانی مدت یا غیر قابل توضیح ممکن است نشانه‌ای از یک وضعیت پزشکی اساسی باشد. بی‌حسی بلندمدت یا احساس سوزش در ساق و مچ پاها ممکن است به علت بیماری‌های زمینه‌ای دیگری مانند مشکلات مرتبط با ستون فقرات، سیاتیک، سندرم تونل تارسال، تومور عصب محیطی یا غیره باشد. بی‌حسی پا ممکن است در کل پا، زیر زانو یا در مناطق مختلف پا احساس شود.

دلایل ارتوپدی بی‌حسی پا کدامند؟

بی حسی پا ممکن است به دلیل مشکلات ارتوپدی متوسط تا جدی بروز کنند که باعث آسیب به اعصاب می‌شوند، این مشکلات ارتوپدی شامل موارد ذیل می‌شود:

• سیاتیک
• آسیب کمر
• شکستگی استخوان یا گچ بیش از حد محکم

• بیماری دیسک دژنراتیو

• بیرون زدگی دیسک
• گرفتگی اعصاب یا فشار عصبی مانند نشستن بیش از حد
• پوکی استخوان

دلایل عصبی بی‌حسی پا  کدامند؟

بی‌حسی پا ممکن است در اثر فشردگی یا آسیب عصبی روی دهد، عمده دلایل بی‌حسی عصبی پا شامل موارد زیر می‌باشد:

• آسیب کمر یا گردن
• بیماری نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی به دلیل بالا رفتن سطح قند خون همراه با دیابت
• مسمومیت با فلزات سنگینی از جمله سرب
• بیماری کم کاری تیروئید (تیروئید کم کار)
• بیماری مولتیپل اسکلروزیس که مغز و نخاع را متاثر می‌سازد
• نوروپاتی محیطی (اختلال اعصاب محیطی)
• آسیب نخاعی یا تومور
• سکته
• بیماری لوپوس اریتماتوز سیستمیک که طی این اختلال بدن به سلول‌ها و بافت‌های سالم خود حمله می‌کند
• بیماری ميليت عرضي یا نوعی اختلال عصبي که به التهاب نخاع منتهی می‌شود
• کمبود ویتامین B12 (مانند کم خونی مخرب)

دلایل مرتبط به گردش خون بی‌حسی پا کدامند؟

بی‌حسی پا می‌تواند به دلیل کمبود جریان خون ناشی از شرایط زیر ایجاد شود:

• ناهنجاری شریانی ( پیچ خوردگی و برجستگی شریان و رگ‌ها)
• بیماری بورگر (التهاب حاد و لخته شدن عروق و رگ‌ها)
• ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در پا که می‌تواند با حرکت از پا باعث آمبولی ریوی ریه، حمله قلبی یا حتی سکته شود)
• یخ زدگی یا درجه حرارت بسیار سرد
• بیماری شریان محیطی

عوارض احتمالی بی‌حسی در پا چیست؟

از آنجا که بی‌حسی پا می‌تواند به دلیل بیماری‌های جدی بروز کند، عدم مراجعه برای درمان می‌تواند منجر به عوارض و آسیب دائمی شود. در صورت بروز هر نوع بی‌حسی مداوم یا علائم غیرمعمول دیگر، بسیار حائز اهمیت است که با یک پزشک مشورت کنید. پس از تشخیص علت اصلی، مهم است که برای کاهش خطر ابتلا به عوارض احتمالی مربوط به بی‌حس شدن پا، از برنامه درمانی ذکر شده توسط متخصص پیروی کنید، عوارض شامل:

• قطع عضو
• معلولیت
• ناتوانی در راه رفتن
• نقص عضو
• فلج
• از دست دادن دائمی حس
• درد دائمی
• کیفیت پایین زندگی

برخی از مهمترین مشکلات ارتوپدی مرتبط با بی‌حسی در پا

1. سیاتیک :عصب سیاتیک از پایین کمر فرد شروع شده تا باسن و لگن وی ادامه یافته و تا پایین پاهای افراد امتداد می یابند. چنانچه عصب سیاتیک تحت فشار قرار بگیرد، می‌تواند منجر به ایجاد بی‌حسی در فرد مبتلا گردد.

سیاتیک اغلب یک طرف بدن بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افرادی که برای مدت زمان طولانی مجبور به نشستن هستند، وزن اضافی دارند، یا در یک گروه سنی بزرگتر قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سیاتیک هستند.

علاوه بر بی‌حسی پا، ممکن است فرد مبتلا علائم زیر را داشته باشد:

• دردی که از پایین کمر تا پشت پای فرد گسترش می‌یابد، اغلب به عنوان یک درد تیرکشنده به پشت پا، زیر زانو و حتی به انگشتان پا توصیف می‌شود.
• دردی که در حین سرفه، عطسه یا نشستن برای مدت طولانی رو به وخامت می‌رود.
• ضعف عضلانی
• مور مور شدن

سیاتیک خفیف گاهی به خودی خود رفع می‌شود. چنانچه درد سیاتیک بیش از یک هفته طول بکشد، یا پس از یک تصادف شروع شود، یا در صورت از دست دادن کنترل مثانه یا روده بیمار باید فوراً با پزشک متخصص مشورت کند.

برخی از داروها، مانند داروهای ضد التهاب یا تزریق استروئید، می‌توانند درد فرد را کاهش دهند. فیزیوتراپی اغلب کمک می کند. در موارد شدید، ممکن است برای از بین بردن فشار به جراحی نیاز باشد.

1. مشکلات و بیماری‌های مرتبط با ستون فقرات: مشکلات و آسیب‌های پایین کمر، مانند شکستگی و یا بیرون زدگی دیسک‌های ستون فقرات، می‌توانند باعث تحت فشار قرار گرفتن اعصاب منتهی به پاها شوند، همین مسئله منجر به بی‌حسی یا اختلالات حسی در پاها می‌شود.

التهاب ریشه‌های عصبی مهره‌های کمری (التهاب یک ریشه عصب در ستون فقرات کمری است که باعث درد، سوزش، بی‌حسی یا احساس سوزش در کمر و پاها می‌شود) اغلب این مشکل ناشی از آسیب یا تروما است که باعث ایجاد بیرون زدگی دیسک یا پرولاپس می‌شود.

فشردگی کانل نخاعی که در اثر تنگ شدن کانال نخاع در گردن بروز می‌کند نیز با اعمال فشار بر روی ناخ می‌تواند باعث درد و بی‌حسی در پا گردد، این بی‌حسی به طور معمول در هر دو پا حس می‌شود.

1. شکستگی استخوان یا گچ بیش از حد محکم: شکستگی استخوان پا و یا ستون فقرات و یا استفاده از گچ محکم می‌تواند به اعصاب و عروق مجاور فشار وارد کند. زمانی که استخوانی می‌شکند، قطعه شکسته استخوان با فشار بر اعصاب مجاور و عروق می‌تواند باعث بی‌حسی در فرد شود. گچ‌های محکم نیز با فشار وارد کردن بیش از حد معمول روی عصب و عروق می‌تواند منجر به بی‌حسی شود. در صورت مشاهده هرگونه بی‌حسی یا گردش خون سریعاً به دنبال کمک پزشکی باشید.
2. بیماری دیسک دژنراتیو: بیماری دیسک دژنراتیو شامل از دست رفتن تدریجی ساختار و عملکرد طبیعی ستون فقرات در درازمدت است. این بیماری در حقیقت بر اثر فرسایش تخریبی یک یا چند مورد از دیسک‌های ستون فقرات و تضعیف آنها بروز می‌کند. این مسئله ممکن است در اثر آسیب‌ها و جراحات کمر یا در اثر گذر سن ایجاد شود. علائم بیماری دیسک دژنراتیو شامل درد، بی حسی یا مور مور شدن پاها می‌شود. در برخی موارد احتمالاً فرد درد شدیدی را تجربه خواهد کرد. به احتمال بسیار خم شدن و نشستن درد را تشدید می‌کند.
3. تومورها یا سایر غده‌های غیرطبیعی: تومورها، کیست‌ها، آبسه‌ها و غده خوش خیم (غیرسرطانی) می‌تواند به مغز، نخاع یا هر قسمت از پاها و مچ پا فشار وارد کند. این فشار می‌تواند جریان خون در پاها و مچ پا را محدود کرده و باعث بی‌حسی شود. وجود غده و توده‌ها در ناحیه کمر، لگن یا پا احتمالاً با تحت فشار قرار دادن رگ‌های خونی و یا اعصاب منجر به درد و بی‌حسی در پا می‌شود.
4. سندرم تونل تارسال: سندرم تونل تارسال زمانی رخ می‌دهد که عصبی که از پشت پا می‌گذرد و از داخل قوزک پا عبور می‌کند و به مچ پا می‌رسد تحت فشار قرار گرفته، فشرده یا آسیب دیده است.

تونل تارسال یک فضای باریک در داخل قوزک پا است. افراد مبتلا به سندرم تونل تارسال بی حسی، سوزش، مور مور و درد ناگهانی در قوزک، پاشنه و مچ پا خود احساس می‌کنند.

1. مشکلات و بیماری‌های مرتبط با مفصل و لگن: مشکلات مفصلی در نواحی لگن و مفصل ران از جمله اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک یا آرتروز مفصل ران، ممکن است باعث بروز درد پا و تحریک عصب مرتبط با این نواحی احتمالاً باعث بی‌حسی پا شود. اسپاسم عضله لگن، مانند سندرم پیریفورمیس، ممکن است باعث شود که درد همراه با بی‌حسی و / یا ضعف پا همراه شود.

علائم بی‌حسی چیست؟

بی‌حسی فقط یکی از متعدد علائم مرتبط با بی‌حسی موقتی و مزمن است.

بسیاری از افراد همراه بی‌حسی پا و مچ پای خود علائم دیگری را به طور همزمان یا به طور متناوب تجربه می‌کنند، این علائم شامل موارد ذیل است:

• مور مور شدن
• احساس سوزش
• احساس قلقلک داشتن
• خارش
• احساس خزش چیزی زیر پوست

درمان‌های خانگی که می‌توانند به رفع بی‌حسی در پا کمک کنند؟

درمان‌های خانگی که ممکن است به رفع بی‌حسی ناخوشایند در پاها و مچ پا کمک کنند شامل موارد ذیل است:

• استراحت: بسیاری از شرایطی که باعث بی‌حسی پا و مچ پا می‌شوند، مانند فشردگی عصب با استراحت بهبود می‌یابند.
• کمپرس یخ: یخ  به کاهش تورم که می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند، کمک می‌کند. در چندین نوبت از روز کمپرس سرد یا کمپرس یخ را به مدت 15 دقیقه روی پای بی‌حس قرار دهید.
• گرما: گرما گاهی به شل شدن عضلات سفت، مجروح یا منقبض دخیل در اعمال فشار روی اعصاب و ایجاد بی‌حسی در پا کمک می‌کند. با این حال، از گرم کردن بیش از حد پاها و مچ پا خودداری کنید، چرا که ممکن است التهاب را بدتر کرده یا خود باعث درد و بی‌حسی شود.
• ماساژ: ماساژ پاها و مچ پای بی‌حس به بهبود جریان خون کمک می‌کند و می تواند علائم را کاهش دهد.
• ورزش: عدم انجام ورزش مناسب می‌تواند قلب و رگ‌های خونی را ضعیف کرده و توانایی آنها در پمپاژ خون به اندام تحتانی را کاهش دهد. فعالی‌هایی مانند یوگا، پیلاتس و تای چی می‌توانند جریان خون را تقویت کرده و التهاب یا درد مزمن یا بی‌حسی را کاهش دهند.
• خواب کافی: طبق مطالعات صورت گرفته بسیاری از بیماری‌های مزمن همراه با بی‌حسی در پا و با کمبود خواب بدتر می‌شوند.
• یک رژیم غذایی سالم و متعادل: سوء تغذیه، به ویژه کمبود ویتامینB ، می‌تواند باعث آسیب عصبی منجر به بی‌حسی شود. دریافت ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی کافی نیز می‌تواند التهاب و درد مزمن را که می‌تواند باعث بی‌حسی شود کاهش دهد.

آیا بی‌حسی یک مشکل جدی است؟

بی‌حسی معمولاً با نوعی آسیب عصبی، تحریک یا فشرده‌سازی همراه است. هنگامی که بی‌حسی بدون علائم دیگری رخ دهد، به طور معمول نشان دهنده یک وضعیت اورژانسی پزشکی نیست. با این حال، بی‌حسی می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی باشد وقتی با علائم دیگری که پیشتر بدان‌ها اشاره شده همراه باشد.

بی‌حسی اندام‌ها چگونه تشخیص داده می‌شود؟

از آنجا که بی‌حسی اندام می‌تواند بنا به دلایل بسیاری باشد، پزشکان اغلب برای تعیین علت آن از یک آزمایش جامع استفاده می‌کنند. این آزمایشات شامل موارد ذیل می‌شود:

• گرفتن سابقه پزشکی
• انجام معاینه فیزیکی
• انجام آزمایش بالینی

و کلام آخر

بی‌حسی به از دست دادن احساس جزئی یا کامل حس طبیعی یک عضو اشاره دارد. این مسئله می‌تواند علامت سو عملکرد سیستم عصبی باشد. بی‌حسی موقتی پا یا پایین پا که ناشی از نشستن بیش از حد است کاملاً طبیعی بود و جای نگرانی نیست؛ اما بی‌حسی مکرر یا مداوم در این ناحیه می‌تواند نشانه وجود بیماری جدی‌تری باشد و باید سریعاً توسط پزشک تشخیص داده شود.  کلینیک  ما آماده ارائه خدمات به شم ا سروران گرامی است، جهت دریافت وقت ویزیت با شماره‌های ما تماس حاصل فرمایید.